Nunaqarfinni inoqassutsip ineriartornera pillugu nassuiaammi immikkoortoq una takuuk Innuttaasut amerlassusiisa nikerarnerat ataatsimut isigalugu.
Nunaqarfinni ineriartorneq
Sermiligaaq Arsullu minillugit nunaqarfiit anginerit pingasut (Kuummiut, Kulusuk aamma Qeqertarsuatsiaat) aamma inukilleriarnikinnerupput, mikinerit pingasut (Tiilerilaaq, Kapisillit aamma Isertoq) inukilleriaateqarnerpaajusut. Taamaalillunilu nunaqarfiit inuttussutsimikkut ataatsimut isigalugit assut ikileriaateqaleriartuinnarput, nunaqarfiit milliartorneri ilutigalugit.
Inuttussuseq naak assigiiaamik ineriartoraluartoq aamma ersarilluinnarpoq kommunimi nunaqarfiit assigiinngitsorujussuarnik atugassaqartinneqarlutik ingerlasut. Nuup eqqaani nunaqarfiit ingerlalluartutut oqaatigineqarsinnaapput naak inukilliartortoqaraluartoq, taakkumi eqqaminni nunami illoqarfiit pingaarnersaannit aamma eqqumaffigineqarmata.
Tassunga atatillugu Arsuk immikkut atugassaqartinneqarpoq. Annertuumik inukillisimagaluarluni ingerlalluartutut aamma oqaatigineqarsinnaavoq. Tasiilap eqqaani nunaqarfiit ataatsimut isigalugit arlalinnik unammilligassaqarput, pingaartumik inuuniarnikkut inuussutissarsiutillu eqqarsaatigalugit.
Takorluukkap oqaasertalersorneqarnera aallaavigalugu, inoqarfiit namminnneq periarfissaat pisariaqartitaallu tunngavigalugit ineriartortitsisoqarnissaa pillugu, nunaqarfinnut sullisseriaasissaq suliarineqassaaq. Nunaqarfiit ataatsimut isigalugit piffissami sivisuumi assigiiaartumik inuttussutsimikkut ineriartorsimapput. Nunaqarfiit tamaasa isigalugit 1977-imiilli inuttussuseq 25 aamma 50 %-ip akornanni appariarsimavoq (Sermiligaaq pinnagu, piffissami 25%-imik inuttsuserisarsimasoq).
Pisineq ingitserinerlu
Nunaqarfiit inukilliartuinnarnertik ataatsimut unammilligassarivaat. Nunaqarfinni ataasiakkaani inissiat 50%-ii sinnillit inoqanngillat. Piffissami aggersumi nunaqarfinni inissianik inoqanngitsunik pisinerit ingitserinerillu pillugit ataatsimoortumik politikkissaq suliarineqassaaq, ingitserinerup ingerlanneqarnissaa pillugu missingersuuteqartoqarnissaanik aaqqissorneqarnissaanillu qulakkeerinnittumik. Suliaq inissianut immikkut pilersaarutissamut ilaavoq. Inissiat inissiaqarfiillu pitsanngorsarnissaat siunertaavoq, nunaqarfinni toqqissisimatitsilernissaq takornariaqarnerullu iluani periarfissaannik annertusaaneq.
Pisortat sullissinerisa inissisimanera
Nunaqarfiit assigiinngitsunik atugassaqartinneqarput, sumi inissisimaneq aamma pisortanit sullinneqarneq eqqarsaatigalugit. Piffissami aggersumi nunaqarfiit namminneq periarfissaat pisariaqartitaallu aallaavigalugit assigiiaartumik sullissinissap qulakkeerneqarnissaa suliarineqassaaq. Sumiiffinni inuiaqatigiit ilisarnaataat aamma kommunimut pilersaarummi nassuiaat aallaavigineqassapput.